بررسی شخصیت های سه نمایش نامه تنسی ویلیامز براساس نظریه تحلیل رفتار متقابل اریک برن

نظریه تحلیل رفتار متقابل یک نظریه روان شناسی اجتماعی است که توسط اریک برن مطرح شده است. این نظریه شخصیت را در چهار سطح مورد بررسی قرار می دهد، که عبارتند از: تحلیل سازه-ای یا تحلیل شخصیت فرد، که شامل مجموعه ویژگی هایی است که هویت فرد را می سازد. دومین جنبه تحلیل رفتار متقابل یا تحلیل رابطه ی فرد با دیگری و روابط بین افراد است، تحلیل بازی ها یا تحلیل رفتار متقابل پنهانی که برای فرد دارای نتیجه است. سومین جنبه بخشی از مناسبات انسانی را به تصویر می کشد که هدفمند و برنامه ریزی شده است و به دلیل همین ساختارمند بودنش می-تواند نقش عمده ای در ساختار و طرح نمایشنامه داشته باشد، و تحلیل نمایش نامه یا پیش نویس زندگی آخرین بخشی است که از آن می توان به عنوان تحلیل داستان خاص زندگی فرد که او بازیگر اصلی آن است نام برد. این پژوهش در نظر دارد قابلیت این نظریه را در بررسی ویژگی-های شخصیت های نمایشنامه مورد تحلیل قرار داده، و پویایی روابط میان آن ها را تفسیر نماید. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است، و شخصیت ها و روابط میان آن ها را در سه نمایشنامه از تنسی ویلیامز مورد بررسی قرار می دهد تا نشان دهد که چگونه شخصیت های یک نمایشنامه و آن چه به واسطه آن ها رخ می دهد می تواند مبنای طرح نمایشنامه قرارگرفته و حوادث آن را پیش ببرد. که این امر خود روشنگر چگونگی تأثیر خصایص شخصیت ها و انگیزه-های آن ها برساختار طرح نمایشنامه است. همچنین پرداختن به این نکته که چگونه پیروی از اصول این نظریه می توان به ساختار نمایشنامه قوام بیشتر، در جهتی که هماهنگ با ساختار روانی انسان است ببخشد. چنانچه این پژوهش نشان داد که، چگونه در نمایشنامه باغ وحش شیشه ای آن چه این نظریه به عنوان نمایش نامه زندگی می شناسد، در قالب نمایش نامه زندگی لورا بر کلیت این اثر سایه می افکند. و یا در نمایشنامه اتوبوسی به نام هوس چگونه درگیری دو حالت من والد بر سر کسب قدرت و غلبه بر دیگری بازی ای را شکل می دهد که در نهایت به خشونت می انجامد. و در سومین اثر یا نمایشنامه گربه روی شیروانی داغ به نمایشنامه ای پرداخته می شود که طرح داستانی آن تنها براساس روابط متقابل میان شخصیت هایش شکل گرفته است. در پایان باید گفت براساس آن-چه در این پژوهش به دست آمد می توان این نظریه را نیز چون دیگر نظریات روان شناسی ابزاری دانست که می تواند جهت تجزیه و تحلیل و نقد نمایشنامه به کار برده شود.